Halkevleri, CHP’nin yurt genelinde açtığı çağdaşlaşma ve
modernleşme çabalarının ulusa yayılmasını hedefleye bir projedir.
Bu proje İttihat ve Terakki’nin Türk Ocakları’nın yerine
kurulmuştur. Bununla birlikte “Türk Ocakları’nın birebir aynısıdır
demek de yanlış olur. Çünkü bu proje için Avrupa ve
Rusya’daki halk eğitim merkezlerinden de ilham alınmıştır.
Bu projenin hedef kitlesi öğrenim çağını aşmış geniş halk kitleleriydi.
Dönem itibarıyla ülkenin %75’i kırsalda yaşadığı için
de köylü nüfustu denebilir. Bununla birlikte ülkenin önemli
kent merkezlerinde açılan büyük halkevleri de kentli nüfusa
hitap edecek çalışmalarda bulunmuştur. Halkevleri, Osmanlı
Devleti’nin yıkılmasından sonra Osmanlı’nın imparatorluk
yapısından ulus-devlet yapısına evrilen Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu
modern devlet yapısına modern millet yaratma gayretinin
somut bir vasıtasıdır. Halkevleri bu misyonlarından ötürü
çok yönlü bir eğitim ve kültür kurumu hüviyetine sahiptir.
Dönemin Millî Eğitim Bakanlığı, Türk Dil Kurumu, Türk
Tarih Kurumu gibi resmi kurum ve kuruluşlar da halkevleri ile
uyum içinde çalışarak halkevlerinin toplumu modernleştirme
gayretine katkıda bulunmuşlardı. İlk olarak 19 Şubat 1932’de
14 ilde açılan halkevleri toplamda 478’e ulaşmıştır. Halkevlerinin
açılamadığı küçük yerleşim birimlerinde ise halkevlerinin
bir nüvesi olarak halkodaları 1940 yılından itibaren açılmaya
başlamıştır. Halkodalarının sayısı da kapatıldıkları yıl olan
1951 yılı itibarıyla yurt genelinde 4322’ye kadar yükselmiştir.
Halkevleri topluma dil, edebiyat, tarih, köycülük, mesleki ve
teknik kurslar gibi alanlarda eğitici ve öğretici rol oynamıştır.
Halkevleri kursları teorik bilginin uygulamaya dönüşümün
sağlamıştır. Bu kurslarda yetişen insanların bir kısmı yeni
meslekler edinerek aile bütçelerine katkıda bulunmaya başlamıştır.
Halkevleri faaliyetleri Tunceli genelinde 3 halkevi ve 55
halkodası ile devam etmiştir. Pertek, Hozat ve Pülümür ilçelerinde
birer halkevi, diğer ilçeler, nahiyeler ve büyük köylerde
de halkodaları kurulmuştur. Çalışmamızda bu halkevleri ve
halkodalarının faaliyetlerinin tespit edilen kısımları ele alınmıştır.
Bu çalışma ilk olarak Cumhuriyet Dönemi’nde Tunceli
(1940-1970) isimli doktora tezinde ele alınmıştır. Daha sonra
Tunceli’de Açılan Halkevleri ve Halkodaları (1937-1951) isimli
makale ile yayınlanmıştır. Ancak bu çalışmalar sosyal bilimlerle
ilgili çalışma yapan sınırlı sayıda akademisyen tarafından
görüldüğü için halkın da Tunceli’de açılmış olan halkevlerini
tanıması adına çalışmayı kitaplaştırmayı istedik. Elinizdeki
kitap CHP belgelerine göre Tunceli’deki halkevleri ve halkodalarının
ne gibi faaliyetlerde bulunduğunu ayrıntılarıyla ortaya
koyan tek kitap olacaktır. Bununla birlikte çalışmanın eksik
kalan en büyük yanı çalışmanın konusunu oluşturan dönemde
Tunceli’de yerel gazetenin olmayışı ve Tunceli’deki halkevlerinin
halkevi dergisi yayınlamamış olmasıdır. Bu eksiklikten
dolayı çalışmanın omurgasını CHP belgeleri oluşturmuştur.