İslam dünyası içerisinde Türkiye’nin ardından Batılılaşma
adına en çok çaba harcayan ülkelerden bir tanesi de Afganistan
olmuştur. Afganistan’daki Batılılaşma sürecinin Türkiye’ye oranla
daha yavaş ilerlemesi nedeniyle Afganistan, Türkiye’yi kendine
örnek almış ve yardımlarını beklemiştir. Özellikle bu durum,
iki devlet arasında imzalanan antlaşmalara da konu olmuştur.
Bu noktada Türkiye, antlaşmaların gerektirdiği bir yükümlülük
olarak Afganistan’a 1926-1945 yılları arasında hemen hemen her
alanda yardım yapmıştır. Biz burada, Afgan Batılılaşması’nın
gelişim evrelerinden birisi olan 1932-1938 yılları arasındaki dönemi
inceleyerek, Türkiye’nin Afganistan’a yapmış olduğu eğitim
yardımlarının ve Afganistan’a giderek bu ülkedeki eğitim sürecine
uzman sıfatı ile dâhil olan Türk görevlilerin Afganistan’ın
Batılılaşma sürecine sunduğu katkıları tespit etmeye çalıştık.
Dönem itibari ile 1932-1938 yılları arasını incelemiş olsak da,
yardımların süreklilik arz etmesi hasebi ile bu tarihlerin öncesi
ve sonrasına da değinme gereği duyduk.
Çalışmamız, devlet kurumları arasındaki koordinasyonsuzluk
ve yine bilgi kaynağı olacak olan kurumların yerleşik hantallığı
sebebi ile bazı noktalarda eksik kalmıştır. Tüm bu olumsuzluklara
rağmen tez çalışmamızın sonlandırılmasına katkı sağlayan
ve tezin her aşamasında yardımlarını unutamayacağım hocam
Doç. Dr. Abdurrahman BOZKURT ve Doç. Dr. Fatih Mehmet
SANCAKTAR’A…