ÖN SÖZ

Uluslararası diplomatik ilişkilerin geleneksel formunda yer alan ve öznesi olan devletlerin birbirleriyle olan ilişkilerinin yanında ulus-altı ve ulus-üstü çeşitli aktörlerin bu sürecin içinde yer alması; devletler üzerinde olan odak noktayı değiştirmiş ve dönüştürmüştür. Demokratikleşme ve küreselleşme olgularının yanında teknolojide yaşanan gelişmeler bu hızlı dönüşüme temel oluşturmuştur. Ülkelerin yanında yerel birimlerin de uluslararası politikayı etkilemede önemli rol oynadığı gerçekliğinden hareketle; uluslararası diplomasiyi, üniter ve federal yapılanmalardaki ulus-altı tüm birimlerin birbirleriyle ve ulus-üstü ilişkileriyle açıklamak gerekmektedir. Merkezi yönetimin politikalarına paralel gelişen bu diplomatik ilişkileri tanımlamada kullanılan “paradiplomasi” kavramının gelişim süreci ile çeşitli ülkelerde nasıl geliştiğini açıklamaya gayret gösterilen bu eser; Kırıkkale Üniversitesi’nde doktora tezi olarak kabul edilmiş ve yerel yönetimlerin dış ilişkilerini açıklamada fayda sağlayacağı düşüncesiyle kitaba dönüştürülmüştür. “Paradiplomasi Teorisi: Üniter ve Federal Devletler Üzerine Bir İnceleme” başlıklı bu tez, özellikle üniter devletlerde de paradiplomatik uygulamaların olabileceğini, bunun çeşitli katmanlara ayrılarak uygulamada yer bulabileceğini ifade etmesinin yanında federal yapılanmalardaki gelişim sürecini de detaylı incelemiştir. Bu açıdan paradiplomasi konusundaki yerli literatüre mütevazi bir katkısı olacağı düşünülmektedir. Tez yazım sürecinde desteğini hiçbir zaman esirgemeyen, en büyük desteği sağlayan ve beni en iyi anlayan sevgili eşim Arş. Gör. Merve Çelik Gönültaş’a, tez hazırlık sürecinde ve çıktığım akademik yolda bana mihmandarlık yapan, tez danışmanlığımı yürüterek zahmetlerime katlanan, desteğini esirgemeyen sevgili hocam Prof. Dr. Hasan Yaylı’ya ayrıca araştırmalarımı gerçekleştirirken büyük katkıları olan başta sevgili arkadaşım Av. Furkan Arslan olmak üzere tüm arkadaşlarıma ve değerli aileme teşekkürlerimi sunuyorum.

Dr. Yasin Can Gönültaş