"Türkiye İlaç Sektörü Analizi” kitabında, Türkiye ilaç sektörünün, sektörü etkileyen gelişmelerin ve mali yapısının farklı perspektiflerden analiz edilerek kapsamlı bir çalışma yapılmıştır. Analiz, 2003 yılından itibaren izlenen politikalar neticesinde Türkiye’de ilaç sektörünün nasıl geliştiği, finansmanı ve ilaca yapılan harcamaların detaylı analizi yapılarak, sektörün mevcut durumu, stratejisi ve hedefleri incelenmiştir. İlaç harcamaları 2002 yılı ile Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun en son verisini yayınladığı yıl olan 2013 yılları ve arasındaki döneme ilişkin yapılmıştır. Çalışma yedi temel bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde: Türkiye Sağlık Sistemi ve 2003 yılı öncesinin değerlendirilmesi yapılmış, Türkiye sağlık sisteminde sağlanan gelişmelere ana hatlarıyla yer verilmiş ve 2002-2013 döneminde sağlık harcamalarının gelişimi ve sağlık hizmet menmuniyeti anlatılmıştır. İkinci bölümde: Türkiye İlaç Sektörü, ilaç endüstrisi, ilaç sektöründe dış ticaret, ilaç firmaları, ilaç dağıtım kanalları ve eczacılık insan kaynakları incelenmiştir. Üçüncü bölümde: 2002-2014 Döneminde Türkiye ilaç sektörünü etkileyen gelişmelere ana hatlarıyla yer verilmiştir. Dördüncü bölümde: Türkiye’de ilaç finansmanı, kamu ilaç bütçesinin oluşturulması, fiyatlandırma ve geri ödeme sistemi anlatılmıştır. Beşinci bölümde: Türkiye’deki ilaç harcamalarının gelişimi yıllar itibarıyla, finansmanı sağlayanlara, sağlık hizmet sunucularına ve fonksiyonlarına göre nominal ve reel rakamlarla mukayeseli olarak incelenmiş, grafiklerle desteklenmiştir. Ayrıca ilaç harcamalarının GSYH, sağlık harcamaları, faiz dışı kamu harcamaları ve vergi gelirleri ile mukayeseleri yapılmıştır. Altıncı bölümde: Türkiye’deki ilaç tüketimi, fiyat ve pazar analizi yapılmış ve OECD ülkeleri ile mukayese edilmiştir. Yedinci bölümde: Türkiye ilaç sektörünün stratejisi, yerli ilaç üretim çalışmaları, ilaç sektöründe Ar-Ge faaliyetleri ve ilaç sektör hedefleri anlatılmıştır.

Özet olarak bu çalışmada; 2003 yılından itibaren Türkiye sağlık sisteminin ve sağlık harcamalarının gelişimini (1.bölüm), Türkiye ilaç sektörünün değerlendirilmesini (2. bölüm), 2002-2014 Döneminde Türkiye ilaç sektörünü etkileyen gelişmeleri (3. bölüm), Türkiye’de ilaç finansmanı, fiyatlandırma ve geri ödemesi sistemini (4. bölüm), Türkiye ilaç harcamalarının gelişimini (5. bölüm), ilaç sektör analizini (6.bölüm) ve ilaç sektörünün stratejisi ve hedeflerini (7. bölüm) bulmak mümkündür. “Türkiye İlaç Sektörü Analizi” kitabı ile Türkiye’deki ilaç sektörü ve finansmanı ile ilgili önemli bir boşluğun doldurulacağını, ilaç sektörünün mali boyutunun daha iyi anlaşılacağını, tüm ilgililerin daha sağlıklı analiz yapacağını ve karar alma noktasında olanlara da yardımcı olacağını düşünüyorum.

 Bu vesile ile çalışmanın daha sonra yapılacak ileri araştırmalara rehberlik etmesini temenni ediyorum. 

Mehmet ATASEVER