Jubileusz XXX‑lecia
Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości przypadł
na rok 2020. Wydarzenie to stało się istotnym przyczynkiem do
podsumowań wielu aspektów funkcjonowania Instytutu, doświadczeń
związanych z realizowaną przez niego pracą badawczą, a także
kwestii dotyczących definiowania zmieniającego się z upływem
czasu sposobu naszego pojmowania różnych zagadnień oraz reguł
ich dogłębnej analizy. Spojrzenie na działalność Instytutu przez
pryzmat kolejnych lat pozwala dostrzec, jak dalece ich upływ warunkuje
funkcjonowanie prawa, jego rozwój w zakresie wielu nowych
dziedzin oraz instytucji. O ile sam rozwój – bez odniesienia do
szczegółowych ocen – postrzegamy jako proces w znaczeniu pozytywnym,
o tyle prawo powinniśmy niezmiennie rozumieć jako
sztukę tego, co sprawiedliwe. Zapewnienie każdemu tego, co jest
mu należne, stanowi pierwotne, pozostające przecież w naszej świadomości
założenie. Jego istota realizuje się już na etapie tworzenia
i stosowania prawa.
Powyższe spostrzeżenia przyjęliśmy jako myśl przewodnią księgi
przygotowanej dla upamiętnienia Jubileuszu XXX‑lecia
Instytutu
Wymiaru Sprawiedliwości. Zakres merytoryczny niniejszej
publikacji, odnoszący się w znacznym zakresie do podstaw prawa naturalnego, został oparty na istocie czynnika czasu i jego wpływu
na poszczególne dziedziny prawa. Zachowaliśmy przy tym zgodność
z myślą Javiera Hervady*, który założył brak powiązania między
upływem czasu a samym posiadaniem nierozerwalnie związanego
z ludzką naturą tytułu do praw naturalnych. Przywołany Autor
dostrzegł przy tym istotne oddziaływanie czasu na przejawy oraz
skuteczność tych praw.
Oddajemy do rąk czytelnika niniejszą Księgę Jubileuszową, która –
mamy nadzieję – będzie elementem utrwalenia myśli o prawie
sprawiedliwym, gdzie cel jego tworzenia, wykładnia oraz proces
stosowania możemy określić jako sztukę tego, co sprawiedliwe.
Redaktorzy