Tôi là một kẻ đã về già, cả đời làm thợ Viết và Phim.

Quãng đời niên thiếu, để tránh bom đạn, tôi sống ở quê với bà ngoại theo dạng trẻ con phố thị sơ tán. Bà ngoại tôi không biết chữ cho đến khi có lớp Bình dân học vụ. Gần như suốt đời bà tôi không ra khỏi làng, một ngôi làng cổ kính vùng đồng chiêm trũng tỉnh Hải Dương có đủ cổng làng, đình, chùa và miếu hoang.

Ngôi nhà của bà tôi có năm gian, mái rạ, vách trát bùn rơm. Bà tôi đẹp, ở góa từ sớm. Bà ngoại đã nuôi dạy tôi đủ để sống sót qua mùa lụt hàng năm trong ngôi làng đầy ao chuôm, khỏi các loại côn trùng, rắn rết, chó dữ và những đêm thâm u mưa phùn gió bấc. Chỗ nào trong làng cũng như có ma. Mà cũng chẳng phải ban đêm, ngay cả ban ngày, nhiều khu vườn hoang toàn cây dại mà quê tôi gọi là soi, vẫn cứ khiến tôi thấy lạnh toát người, rờn rợn gáy mỗi khi đi qua một mình.

Bà ngoại còn dạy tôi mỗi khi vo gạo ở cầu ao trước hết phải chắt nước gạo vào cái vại sành để làm thức ăn cho lợn, rửa nồi phải hắt cơm dính lên bờ cho gà ăn, còn thì mới đến đàn cá dưới ao, kẻo phải mang tội.

Bà ngoại dạy tôi khi đi một mình trên đường vắng, dù có nghe ai gọi tên, hay nghe tiếng chân đi phía sau cũng không được ngoảnh lại, cũng không nên bỏ chạy.

Bà ngoại dạy tôi khi chơi tam cúc không được bôi râu, hoặc nếu có lỡ thua, mà tôi toàn thua, tối nào cũng bị trẻ hàng xóm bôi nhọ đèn dầu kín mặt, thì trước khi ngủ phải rửa sạch, kẻo vía thấy mình ngủ cũng đi chơi, lúc về không nhận ra mình, thì chết.

Tôi không hiểu, hỏi lại. Bà tôi cũng không giải thích được tại sao, nhưng bà bảo cứ phải như thế.

Cũng không một bậc tiền bối nào khác có thể thỏa mãn cho tôi nỗi tò mò về thế giới tự nhiên cho đến giờ, khi đã về già.

Đọc cuốn Con người và 7 cõi giới của người mang danh thiếp Phó thường dân Đặng Đức Truyền, tôi muốn chạy ngay về quê, hoan hỉ đến bên mộ bà ngoại tôi mà khoe: Giờ thì cháu hiểu rồi, bà ạ!

Và tôi muốn bắt đầu quãng đời tới đây, trong kiếp sống không biết còn được mấy thời gian của mình, bằng một việc gì đó thật hữu ích.

Tất nhiên, cuốn Con người và 7 cõi giới không phải chỉ thỏa mãn mỗi tôi và bà ngoại. Theo tôi, đây là cuốn sách mà dù bạn là ai, niên thiếu, đã thành đạt, hay đang mỉm cười viên mãn trên vỏ quả đất này nếu có duyên đọc được, sẽ đỡ vô minh, sẽ bớt “ồn ào” hơn, hoặc sẽ biết tự vấn lương tâm của mình.

Cuốn sách này có thể làm thay đổi cuộc đời bạn.

- MẠC VĂN CHUNG