İslam tarihinde devletin gelirlerinin toplandığı mekân olan beytülmal, günümüzdeki devlet hazinesine tekabül eder. Beytülmâl kurumunun mazisi Hz. Peygamber (sas) zamanına kadar gitmekle birlikte o dönemde sadece bu amaç için ayrılan bir mekândan bahsedilemez. Hz. Ebû Bekir zamanında halifenin evinin bir odası devlet hazinesi için tahsis edilmiştir. Beytülmâlin kurumsallaşması ve müstakil binalara kavuşması ise Hz. Ömer zamanına denk gelmektedir.

Hz. Ömer döneminde sınırların genişlemesi ve devlet gelirlerinin artmasıyla birlikte divan teşkilatı kuruldu. Halk kabile mensubiyetlerine göre defterlere kaydedildi.