登入選單
返回Google圖書搜尋
Między kryzysem energetycznym a gospodarczym - problemy i wyzwania
註釋Globalna scena geopolityczna w ostatnich latach była świadkiem dwóch poważnych wydarzeń, które znacząco wpłynęły na równowagę światowej gospodarki i bezpieczeństwa energetycznego. Pandemia COVID-19, która wybuchła w 2019 r., drastycznie zmieniła sposoby funkcjonowania społeczeństw na całym świecie. Następnie, w 2022 r., konflikt zbrojny na terenie Ukrainy stanowił kolejne wyzwanie dla stabilności geopolitycznej. Kryzysy te stanowiły poważne zagrożenia dla gospodarki, zakłócając i dywersyfikując dostawy energii. Sytuacja na Ukrainie wywołała niepewność geopolityczną, która wpłynęła na globalne rynki energii. Kiedy wybuchła wojna, ceny ropy naftowej wzrosły, a to miało wpływ na ceny paliw na rynkach zachodnich. Wyższe ceny ropy prowadziły do wzrostu kosztów produkcji oraz podwyżek cen paliw dla konsumentów, a następnie na inflację w wielu państwach, w tym w Polsce. Konflikt na Ukrainie spowodował obawy dotyczące stabilności dostaw energii z Rosji, która jest jednym z głównych dostawców gazu ziemnego dla Europy. To z kolei skłoniło wiele krajów, w tym Polskę, do poszukiwania alternatywnych źródeł dostaw energii. Zakłócenia w dostawach mogą prowadzić do niedoborów i niestabilności na rynku energii. W związku z sytuacją na Ukrainie wiele krajów Europy Zachodniej podjęło wysiłki mające na celu zmniejszenie zależności od rosyjskich dostaw energii. Dywersyfikacja źródeł zaopatrzenia stała się priorytetem, a to mogło prowadzić do inwestycji w infrastrukturę importową, rozwój własnych źródeł energii lub większe wykorzystanie LNG czy zmianę dostawców węglowodorów, w tym ropy naftowej. Wzrost napięć geopolitycznych na wschodniej granicy Europy skierował uwagę na kwestie bezpieczeństwa energetycznego. Wielu decydentów zrozumiało, że zbyt duża zależność od jednego dostawcy energii może narazić ich kraje na ryzyko polityczne i gospodarcze. To skłoniło do dalszych wysiłków w celu poprawy bezpieczeństwa energetycznego i zmniejszenia uzależnienia od Rosji. Przygotowana monografia składa się z dziewięciu rozdziałów. Kinga Dziedzin-Karpierz zbadała problem jakości życia mieszkańców Myślenic w świetle ataku zbrojnego Rosji na Ukrainę. Autorka sprawdzała zaufanie ludzi wobec władz, poczucie bezpieczeństwa wśród imigrantów z Ukrainy oraz chęć udzielania pomocy, a także jak zmieniło się w różnych aspektach ich życie. Nie trzeba nikogo przekonywać, że społeczeństwo polskie jest społeczeństwem starzejącym się. Niekorzystne tendencje demograficzne nakładają się na małą wydajność pracy i niski wskaźnik aktywności zawodowej, co z kolei przekłada się na brak zastępowalności. Celem rozdziału Anny Trojnackiej-Leśniak była analiza rynku pracy w Polsce w 2023 r. Konflikt ukraiński oraz podwyżki cen paliw nie ominęły Polski. Kraj ten, jak wiele innych europejskich państw, zetknął się z trudnościami wynikającymi z uzależnienia od importu rosyjskich surowców energetycznych. Wzrost cen energii miał bezpośrednie skutki dla gospodarki, prowadząc do podwyżek cen dla konsumentów i przedsiębiorstw. Jednak kryzys ten skłonił Polskę do przyspieszenia transformacji energetycznej, zwiększając inwestycje w odnawialne źródła energii, efektywność energetyczną oraz rozwijając infrastrukturę gazową z dostępem do różnych źródeł surowców. Agresja Rosji na Ukrainę oraz nałożone na Rosję sankcje miały dalekosiężne konsekwencje, zwłaszcza w kontekście wzrostu cen paliw i zwiększonej świadomości uzależnienia Europy od dostaw rosyjskich surowców energetycznych, w szczególności węglowodorów. Marcin Skwarek i Anna Górska analizują kryzys energetyczny w Polsce w aspekcie rosyjskiej agresji na Ukrainę. Skupiają się na jego wpływie na inflację w Polsce. O kryzysie energetycznym pisze również Natalia Światłoń. W swym rozdziale opisuje zjawisko kryzysu energetycznego oraz jego wpływ na polską gospodarkę na przestrzeni ostatnich kilku lat. Celem rozdziału jest ukazanie najważniejszych czynników, które doprowadziły do obecnego stanu polskiej gospodarki, a także przedstawienie, w jaki sposób ukształtowały rynek. Zwróciła również uwagę na możliwe sposoby walki z ubóstwem energetycznym oraz podejmowane w tym kierunku działania polskiego rządu, jak i zagranicznych władz. Wraz z wieloma zmiennymi, jakie zaskoczyły naszą gospodarkę wraz z pandemią koronawirusa, jak i wojną na Ukrainie, oraz polityką monetarną rządu, Polska odczuła wzrost inflacji, a co za tym idzie wysokich cen żywności i kosztów życia. Stąd kolejnym zagadnieniem prezentowanym przez Małgorzatę Chudziak i Annę Górską była inflacja w kontekście życia codziennego polskich rodzin. Tematem inflacji w Polsce na tle wybranych państw Unii Europejskiej zajęli się Marcin Tokarz i Anna Górska. W rozdziale tym autorzy przedstawili pojęcie inflacji, jej rodzaje. Dokonali analizy inflacji w Polsce na tle pozostałych krajów UE. Opisali zjawisko deflacji i hiperinflacji. Następnie podano przykłady historii hiperinflacji w Wenezueli i Zimbabwe. Wzrost poziomu inflacji, zwłaszcza hiperinflacji, może mieć zdecydowany wpływ na kondycję finansową przedsiębiorstw. W warunkach inflacji, przedsiębiorstwa często muszą radzić sobie ze wzrostem kosztów operacyjnych, takich jak surowce, prąd, czy prace wynagradzane indeksowane do inflacji. Celem rozdziału Katarzyny Durak było przedstawienie kondycji finansowej przedsiębiorstw z sektora MŚP w powiecie kieleckim w dobie pandemii. Przedsiębiorstwa z sektora MŚP są priorytetowym segmentem gospodarki krajowej budującym jej wartość i stanowią ok. 99% wszystkich przedsiębiorstw w Polsce. Wzrost inflacji często stanowi dodatkowe wyzwanie dla osób znajdujących się w sytuacji ubóstwa ekonomicznego, ponieważ zwiększa koszty podstawowych dóbr i usług. Dla tych, którzy już zmagali się z ograniczonymi środkami finansowymi, inflacja może prowadzić do pogłębienia trudności materialnych, utrudniając dostęp do niezbędnych artykułów codziennego użytku. Dynamika cen, zwłaszcza w kluczowych obszarach, może wpływać na realną siłę nabywczą ubogich, oddziałując negatywnie na ich zdolność do zaspokojenia podstawowych potrzeb. Inflacja może mieć różne skutki w zależności od wielu czynników, takich jak struktura koszyka konsumenckiego, poziom dochodów, stopień zadłużenia i ogólna stabilność gospodarcza kraju. Polityka fiskalna i pieniężna oraz inne czynniki makroekonomiczne również wpływają na to, jak rodziny odczuwają skutki inflacji. Klaudia Smok skupiła się na temacie ubóstwa ekonomicznego w UE w ostatniej dekadzie i dokonuje jego analizy w kontekście zrównoważonego rozwoju w latach 2020-2022. Ponadto opisuje przyczyny, skutki i możliwe ich rozwiązania. Konflikt w Ukrainie miał wpływ na stosunki międzynarodowe, w tym na relacje pomiędzy krajami zachodnimi a Rosją. Sankcje i restrykcje nałożone na Rosję w odpowiedzi na jej działania w Ukrainie mogły wpłynąć na współpracę handlową, w tym na handel energią. Dlatego Łukasz Gadocha i Anna Górska opisali sankcje UE nałożone po 24 lutego 2022 r. na gospodarkę rosyjską i ich wpływ na PKB, badając przy tym aspekty społeczne, gospodarcze i polityczne. Sytuacja kryzysowa po konflikcie na Ukrainie oraz pandemii COVID-19 wyraźnie ukazała skomplikowane relacje między bezpieczeństwem energetycznym a geopolityką światową. Wzrost cen paliw, uzależnienie od rosyjskich dostaw oraz wyraźnie zwiększone dotacje na konsumpcję paliw stanowią wyzwanie dla stabilności gospodarczej, środowiska naturalnego oraz bezpieczeństwa narodowego. Polska, podobnie jak wiele innych państw, musi wykorzystać tę sytuację jako bodziec do przyspieszenia transformacji energetycznej i poszukiwania bardziej zrównoważonych i niezależnych źródeł energii. Oddajemy w Państwa ręce monografię, którą tworzą głównie studenci Studenckiego Koła Naukowego Instytutu Nauk Ekonomicznych w Kielcach. Niech ich wkład będzie cegiełką do polskiej nauki.