登入選單
返回Google圖書搜尋
Qutadgu Bilig
註釋

"Qutadğu bilig" XI əsr tUrk ədəbiyyatının ən qiymətli əsərləri arasındadır. Bu əsər, islam dOvrU tUrk ədəbiyyatına aid ən qədim nUmUnələrdən biridir. Yusif Xas Hacib tərəfindən Qaraxanlılar dOvrUndə yazılmışdır.
TUrklər Qaraxanlılar dOvrUndə islamiyyəti rəsmi din olaraq qəbul etmişdilər. "Qutadğu bilig"in yazılması təxminən tUrklərin islamı qəbul etməsindən bir əsr sonraya təsadUf edir. Əsər 1069-cu ildə qələmə alınmışdır. Yusif Xas Hacib 18 ay ərzində bu əsəri tamamlamış və 1069-cu ildə şərqi Qaraxanlılar dOvlətinin xaqanı TabğaC Uluğ Buğra Qara Xan Unvanlı Əbu Əli Həsən bin SUleyman Arslana təqdim etmişdir.
"Qutadğu bilig" tUrk ədəbiyyatının ilk siyasətnaməsi kimi qəbul edilir. Əsər məsnəvi şəklində əruz vəznində yazılmışdır. 6645 beytdən ibarət poemaya daha sonra mənzum və mənsur giriş hissələri əlavə olunmuşdur. "Qutadqu bilik" 85 fəsildən ibarətdir. Didaktik UslUbda qələmə alınan bu əsərdə nəsihətlər, məsləhətlər, OyUdlər yer alır. Əsərdə təxəllUslərə geniş yer verilir. Catdırılması istənilən ideya rəmzi şəxslər vasitəsi ilə sOylənilir. "Qutadğu bilig" Allaha, peyğəmbərə, dOrd xəlifəyə və dOvrUn hOkmdarına mədhiyyələrlə başlayır. Daha sonra bilik və ağlın əhəmiyyəti, yaxşılıq və yaxşılığın faydaları kimi mətləblər, rəmzi şəxlərin qarşılıqlı dialogu formasında nəql olunur. Əsərdə rəmzi şəxslər və mənaları aşağıdakı kimidir: