Bu eserde, İslam tasavvufu ve geleneksel Türk dininin uygulamaları arasındaki benzerlikler ile etkileşimler üzerinde durulmuştur. Türklerin tarih boyunca eski inançlarını yeni dini yapılar içinde nasıl yaşattığını görmek, bu çalışmanın ana temalarından biridir. Bu kapsamda geleneksel Türk dini unsurlarının tasavvuf içinde nasıl kamufle olduğu ve bu iki inanç sistemi arasındaki benzerliklerin tespit edilmesi, bu alanın anlaşılmasında anahtar bir öneme sahiptir. Kitapta genel olarak din ve kültür arasındaki etkileşim, Türklerin geçmişteki kültür ve inanışlarının İslam dini içerisinde yer alış biçimlerine dair örnekler verilmektedir. Özellikle geleneksel Türk dininin ne olduğu ve şamanların bu inanç içerisindeki yeri vurgulanmıştır. Yine Türklerin İslamiyet’i kabul etme süreçleri, mutasavvıfların bu husustaki çabaları ve Türkler arasında faaliyet gösteren tasavvufi gruplar da anlatılmıştır.

Çalışmada Türk dininde önemli bir yere sahip olan tabiat kültlerinden (ateş, dağ, taş, demir, su, ağaç ve atalar kültü) bahsedilerek, bu kültlerin tasavvufla olan ilintisi ortaya konulmuştur. Ayrıca geleneksel Türk dininin Türk tarikatlarına etkisi ele alınmış ve kamlarla veli zatların benzer yönleri tartışılmış, geleneksel Türk dininin destanlara, menkıbelere ve masallara etkisi ortaya konulmuştur. Dinler ve mitoloji açısından değişik anlamlar yüklenen sayıların (üç, yedi, dokuz ve kırk) geleneksel Türk dinindeki yeri ile tasavvufi ekollerdeki konumu karşılaştırılarak, bilhassa bu sayılarla ilgili olan dini ritüeller ele alınmıştır.

This work focuses on the similarities and interactions between Islamic Sufism and traditional Turkish religious practices. One of the main themes of this study is to observe how the Turks have preserved their ancient beliefs within new religious structures throughout history. In this context, identifying how traditional Turkish religious elements are camouflaged within Sufism and the similarities between these two belief systems is crucial for understanding this field. The book generally provides examples of the interaction between religion and culture, and how the past cultures and beliefs of the Turks are incorporated into the Islamic religion. Particularly, it emphasizes what the traditional Turkish religion is and the role of shamans within this belief system. Furthermore, it discusses the processes of Turks accepting Islam, the efforts of Sufis in this regard, and the Sufi groups operating among the Turks.

The study addresses the nature cults that hold a significant place in Turkish religion (fire, mountain, stone, iron, water, tree, and ancestor cults) and reveals their connection with Sufism. Additionally, the impact of traditional Turkish religion on Turkish sects is examined, and the similarities between shamans and saintly figures are discussed. The influence of traditional Turkish religion on epics, legends, and tales is also highlighted. The work compares the roles of numbers that carry various meanings in religions and mythology (three, seven, nine, and forty) in traditional Turkish religion and Sufi orders, particularly addressing religious rituals associated with these numbers.