Muhasebe bilimine “hesap”, “hesaplama” ve “aritmetik” kavramları ile yaklaşıldığında, insanlığın ilk dönemlerinden itibaren muhasebenin varlığı inkâr edilemez. Her ne kadar kesin bir tarih ile belirlenemese de gerek Sümerler’de (M.Ö. 5.000) gerekse devam eden yüzyıllardaki devletlerden elde edilen belge ve bulgularda hesaplamaların yapıldığı bilinmektedir. Muhasebe bilimi, devletlerin var olduğu bütün yüzyıllarda kullanılmıştır. Ancak bu muhasebe kullanımını günümüzdeki gibi değerlendirmemek gerekir.

Tarihsel süreçte muhasebe bazen kil tabletlerin üzerine, bazen papirüslerin bazen de deri ya da ağaç kabuklarının üzerine yazılmış hesaplamalar, işaretler, karşılaştırmalar ve gruplamalar şeklinde tespit edilmiştir. Diğer yandan yaşamın içerisinde yer alan muhasebe bulguları ile bazen bir edebi metinde bazen bir matematik kitabında bazen de bir öğüt ve nasihat kitabında karşılaşmak mümkündür.